تصعید
بحث کلی:یک حالت از ترکیبات آلی آنست که مستعد هستند مستقیما و بدون عبور از حالت میانی مایع از حالت جامد به بخار تبدیل شوند. اگر بخارات را سرد کنیم دوباره متراکم می شوند این فرایند را تصعید (Sublimation) می گویند و یک روش ساده و راحت برای جداسازی و خالص سازی مواد آلی است.
جامداتی چنین خواصی دارند که فشار بخار قابل ملاحظه ای در نقطه ذوب خود داشته باشند. عنصری تصعید می شود که فشار بخار آن در زیر نقطه ذوب به 760 میلی متر جیوه برسد. تصعید ید و کامفرمثال های آشنایی هستند.
در میان مثال های متداول دیگر در ترکیبات آلی می توان از بنزوئیک اسید ،نفتالین، سالسیلیک اسید نام برد.
برای انجام تصعید یک بالون ته گرد 200 میلی لیتری پر از آب سرد نموده و روی یک بشر 400 میلی لیتری که محتوی ماده مورد تصعید می باشد قرار دهید. بشر را به وسیله یک حمام شنی و گرمکن برقی یا حمام بخار آب حرارت دهید. ماده تصعید شونده روی ته بالون سرد شده و متراکم می شود که به وسیله یک کاردک آن را تراشیده و جمع آوری می کنیم.
یک قسمت باقیمانده از مخلوط شکر و اسید بنزوییک را در بشر 400 میلی لیتری وارد کنید و عمل تصعید را به روشی که در بالا گفته شد انجام دهید. حرارت دادن بایستی به آرامی انجام گیرد و می تواند از 15 دقیقه تا 1 ساعت بسته به نوع وسیله ای که برای گرم کردن استفاده می کنید طول بکشد.
از حرارت دادن زیاد یکباره (Over heating) خودداری نمایید چون سبب سوختن شکر خواهد شد. ماده تصعید شده را به وسیله کاردک از دیواره بالن بخراشید و برای آزمایش های بعدی ذخیره نمایید.
مشاهدات خود را از ظاهر جسمی که در ته بشر باقیمانده است توضیح دهید.
چگونه میتوانید ماده باقی مانده در بشر را با ماده تصعید شده مقایسه کنید؟
به سوالات زیر پاسخ دهید:
1.تصعید شدن را تعریف کنید.
2.چه محدودیت هایی در کاربرد روش تصعید به عنوان یک روش عمومی خالص سازی برشمرده می شود؟
3.در صورتی که مخلوطی از اجسام قابل تصعید شدن داشته باشیم در چه شرایطی می توان آنها را از یکدیگر جدا نمود؟